Witte tong? Wat te doen tegen witte aanslag en schimmel tong

Heb jij wel eens naar je tong gekeken? Hoe ziet deze eruit? Is deze mooi roze van kleur of zit er een witte/gelige laag op? Een gezonde tong is licht bobbelig en heeft een mooie, egale roze tot lichtrode kleur. Een gezonde tong heeft bovendien geen extreem ruwe oppervlakken, groeven of andere oneffenheden en heeft geen geur. Is jouw tong anders van kleur of heb je vaak last van een slechte adem? In deze blog geef ik je een aantal oorzaken en behandelingen als je last hebt van een witte tong of schimmel op je tong.

Oorzaken van een witte tong

Een witte tong komt vaak voor dan je misschien zou denken. Door plaque, maar ook voor bijvoorbeeld een verminderde weerstand kan het gebeuren dat je tong wit kleurt. Dit heeft alles te maken met bacteriën en schimmels die van nature voorkomen op je huid, slijmvliezen en in je lichaam. Niets om je zorgen over te maken, mits deze in balans zijn. Door een verminderde weerstand kan het evenwicht worden verstoord. Het resultaat is een witte tong. Hieronder vind je de meestvoorkomende oorzaken van een witte tong en wat je eraan kunt doen:

1. Witte tong door plaque

Een witte tong wordt voornamelijk veroorzaakt door plaque die op de tong achterblijft. De tong bestaat uit meerdere soorten papillen. Tussen deze papillen nestelen zich de plaque bacteriën. De plaque bacteriën die zich op de tong nestelen geven de tong een witte, soms gele, kleur.

Plaque, dat voor ongeveer uit 70% uit bacteriën bestaat, is in staat om eiwitten om te zetten in een zwavelverbinding. Deze zwavelverbinding geeft een onaangename geur, ook wel halitose of Foetor ex ore genoemd. Met name in de nacht wordt er weinig speeksel geproduceerd. Hierdoor is er minder zuurstof in de mond aanwezig en kunnen de bacteriën zich snel vermeerderen. Om deze reden neemt de hoeveelheid zwavelverbindingen in de nacht toe en is de adem in de ochtend het minst aangenaam.

2. Schimmel op tong door schimmelinfectie

Een andere oorzaak van een witte tong kan een schimmelinfectie zijn. Deze schimmelinfectie wordt veroorzaakt door de gist Candida Albicans. De Candida gist komt bij vrijwel iedereen voor op onder andere de huid, in de mond en het spijsverteringskanaal. Normaliter is de hoeveelheid van deze gist in balans, waardoor we geen klachten ervaren. Wanneer deze gist gaat overgroeien, kan de schimmel zich op diverse manieren manifesteren.

Overgroei van gisten kan diverse oorzaken hebben:

• Een verminderde weerstand
• Slechte mondhygiëne
• Veelvuldig gebruik van antibiotica
• Mensen die Diabetes Mellitus (suikerziekte) hebben
• Door roken
• Een slecht passend kunstgebit

Hoe herken ik een schimmel tong?

In de mond kan de candida schimmel op meerdere plekken zichtbaar worden. Op de tong worden er vaak licht verdikte, witte plekken gezien. Ook op het gehemelte en de binnenkant van de wangen kunnen deze witte plekken zichtbaar zijn.

De witte laag is eraf te schapen, maar er blijft dan vaak een rode (ontstekingsachtige) plek achter. Ook kunnen de plekken pijnlijk (branderig gevoel) zijn en soms gaan bloeden.

Behandeling bij een Candida infectie

Belangrijk is om eerst een diagnose vast te laten stellen. De huisarts of tandarts kan meestal een diagnose stellen door in de mond te kijken. Soms word er een uitstrijkje van de tong gemaakt voor eventueel verder onderzoek. De arts zal een bij een candida infectie van de mond een antischimmel medicijn voorschrijven. Dit is vaak een mondspoeling of een gel die gebruikt moet worden.

3. Witte tong door bepaalde bestandsdelen

Veel tandpasta's en mondspoelingen bevatten alcohol, chloorhexidine of sodium lauryl sulfaat. Hierdoor kunnen je tong en mond uitdrogen en irriteren. Hierdoor kunnen kleine wondjes ontstaan en uiteindelijk ook die witte aanslag. Ben je hier gevoelig voor? Dan is het slim om eerst de verpakkingen te checken op deze ingrediënten.

4. Lage pH-waarde

Wist je dat de pH-waarde van je speeksel invloed kan hebben op of je wel of geen witte tong hebt? De pH-waarde van speeksel ligt gemiddeld rond 6,5, maar dit kan per persoon sterk verschillen. Hoe lager je pH-waarde, en je dus last hebt van een zure mondholte, hoe meer kan op een verhoogde groei van bacteriën. Deze lage pH-waarde wordt voornamelijk veroorzaakt door slechte en eenzijdige voeding en te veel suiker. Maar ook roken en alcohol spelen een rol. Het advies is om gezonder te eten. Fruit en groenten staan er om bekend dat ze de zuurgraad neutraliseren.

5. Droge mond

Heb je vaak last van een droge mond? Dan komt dit waarschijnlijk door een te lage speekselproductie. Te weinig speeksel zorgt ervoor dat je mond minder goed schoon wordt gehouden en bacteriën dus meer kans hebben. Dit kan resulteren in die witte aanslag op je tong.

6. Parodontitis

Tandvleesontsteking, ook wel bekend als parodontitis, kan bijdragen aan het hebben van een witte tong. Het bloed dat ontstaat bij een tandvleesontsteking is namelijk een goede voedingsbodem voor bacteriën. Bovendien is het aantal leukocyten in het speeksel toegenomen bij mensen die last hebben van een tandvleesontsteking. Deze leukocyten in combinatie met bloedcellen zorgen ervoor dat bacteriën zich sneller kunnen vermenigvuldigen. Het is dus extra belangrijk om je tandvlees gezond te houden.

7. Stress en verminderde weerstand

Veel mensen met een verminderde weerstand zien dat terug op hun tong. Bij een verminderd immuumsysteem ben je vatbaarder voor ontstekingen en hebben bacteriën meer kans. Een goede gezondheid en een optimale mondhygiëne zijn extra belangrijk om mond- en tongklachten te voorkomen of te verminderen. Je weerstand ondersteun je door voldoende te bewegen, goed te slapen en gevarieerd en gezond te eten. Probeer ook stress zoveel mogelijk te vermijden. Daarnaast is een goede verzorging van je mond en gebit erg belangrijk. Je tandarts of mondhygiënist kan je hierin verder informeren.

Wat kan je doen tegen een witte tong?

Gelukkig is er iets aan die witte tong te doen. Het oppervlak van je tong is groot en vaak ook een beetje ruw, vooral aan de achterkant. In deze groeven is het voor bacteriën en andere micro-organismen gemakkelijk om zich te nestelen. Gelukkig kan je deze witte aanslag weghalen, waardoor de tong weer roze van kleur wordt en tevens de adem verbeterd. Hieronder een aantal tips die daarbij kunnen helpen:

• Zorg voor een goede mondhygiëne. Poets twee keer per dag de tanden en gebruik één keer per dag een rager, stoker, flossdraad, of monddouche om tussen de tanden en kiezen te reinigen.
• Maak gebruik van een tongschraper. Dit is een schraper die speciaal ontwikkeld is om de plaque bacteriën van de tong af te halen. Haal de schraper 3 tot 5 keer van achter naar voren. Niet te vaak, want dit kan de tong irriteren. Reinig je tong twee ker per dag, 's ochtends en 's avonds.
• Gebruik eventueel aanvullend een mondspoelmiddel om een slechte adem te bestrijden. Probeer niet alleen te spoelen, maar ook te gorgelen met het mondspoelmiddel. Hierdoor komt het mondspoelmiddel ook bij de tongrug (achterste gedeelte van de tong) waar de meeste bacteriën zich nestelen.
• Ga 1 tot 2 keer per jaar naar de tandarts en/of mondhygiënist. Zij reinigen je gebit en geven je tips om te zorgen voor een optimale mondhygiëne.
• Gebruik geen mondwater die de pH waarde kan verstoren in de mond.
• Gebruik je een astma inhaler? Spoel na gebruik de mond goed.
• Vermijd roken. Dit verzwakt het immuunsysteem.

Let op: In sommige gevallen is de verkleuring op de tong iets anders. Laat daarom bij klachten van een tongbeslag de huisarts, tandarts of de mondhygiënist de tong beoordelen voor een passende diagnose en eventuele behandeling.